Roger Bacon

İngiliz düşünürü ve bilgini (Ilchester ya da Bjsley 1220 -? – Oxford 1292). Zengin bir ailenin oğlu. Aritmetik, geometri, müzik, gökbilim dersleri aldı. Oxford üniversitesinde okudu; aynı üniversitede öğretim üyesi.

Paris’e gitti (1236), Fran-sisken tarikatına girdi. Oxford’a dönerek (1247) deneysel araştırmalara yöneldi. Skolastiklerin düşmanlığını kazandı. Oxford’da ders vermesi yasaklanınca gene Paris’e gitti (1251), Papa Clement IV’e Hıristiyanlık öğretisine bilmisel açıklık kazandırmayı öneren bir mektup yazdı (1266).

Bu reform tasarısının gerçekleşmesi, Papa’-nın her yönden desteğini sağlayabilmesine bağlı olduğu için 18 ay süreyle çalışarak, önerdiği reform tasarısını ayrıntılarıyla sergileyen Ovuş majus (1267 – 1268), opus minus, opus tertium ve De Multiplicatione Specierum adlı yapıtlarını hazırlayarak Papa’ya gönderdi.

Ancak, papa’nm ölümü (1268). nedeniyle tasarı gerçekleşemedi, Fran-siskenlerin başkanı Ascoli’li Gerolamo, Bacon’ı bazı dominikenlere, çağdışı kuramcılara ve skolastik düşüne karşı aldığı tavır yüzünden tutuklattı (1277 -1279).

Bacon, bilginin her dalıyla (dilbilim, kimya, astronomi, matematik, optik, tanrıbilim) ilgilendi, ışığın yansıma, kırılma yasalarını buldu; bir gökkuşağı kuramı ortaya attı. Ptolemaios sisteminin eksik yanlarını ortaya koydu. Bilimsel çalışmalarını araştırma ve deneye dayandırdığı için Bacon’a ilk modern bilimci denilmiştir.

Başlıca yapıtları: De Speculis, De Mi-rabili, Protestate Artis et Naturae, Me-taphysica, De Multi plicatione Specierum, De Computo Naturali, Compen-dium Studi Philosophia, Compendium studi Theologiae (yarım kalmıştır).