19. Yüzyılda Rizede İmar Faliyetleri

25.11.2018
839
19. Yüzyılda Rizede İmar Faliyetleri

Osmanlı devletinin ekonomik alanda bir çöküş yaşamasına rağmen bölgemizde imar faaliyetleri devam etmiştir. Bunlar şunlardır.

1-1801 Ardeşen Seslikaya köyü camiinin yapılması

2-1819 Güneysu Kiremit köyü Aşağı Mahalle camiinin yapılması

3-1826 Çayeli Ormancık köyü camiinin yapılması

4-1834 Kalkandere Zivane camiinin yapılması

5-Tuzcuoğulları konağının yapılması

6-1808 Tarihinde yapılmış bulunan Ardeşen Yukarı Durak köyündekiçeşme halen varlığını sürdürmektedir.

7-Bu yüzyılda dere ve akarsular üzerinde tek gözlü kemer köprüler yapılmıştır. Kesme ve moloz taş kullanılan bu köprüler şunlardır.

Merkez İlçe

Karasa-Askoroz

Kemer Köprüsü

Karasu-Küçükdere

Karayemiş

Köse Hasan

Çamhhemşin

Çamlıhemşin

Çat

Hala/Kale

Ham

Örenki t/Kadıköy

Kale

Karma Teruma

Makreviç/’Konaklar

Hala/Giiroluk

Hala/Kavak

Ortan

Şebek

Çinçiva/Şenyuva

Timisvat

Tolikço

Keçman/Yukarı Şimşirli

Regadin/Yukarı Şimşirli

Zil Kale

Çayeli

Kaptanpaşa

Uzundere

Fındıklı

Aslandere

Çağlayan

Derbent

Güneysu

Devran

Küçükdere

Orta Kanboz

Selâmet

Taşköprü

Hemsin

Suçatı 1

Suçatı 2

Çubandüzü

Hemsin

Hodoloskuri

Kemer Köprüsü

Karamı ş

Kırmızı Sırt

Levent

Ortaköy

Yurtkaya

Ikizdere

Çimil

Çamlık

Çifteköprü

Ikizdere-Güneyce

Köprübaşı

İksenit

Kalkandere

Adalar

Merkez

Dülgerli

Dağdibi

Tonik

Pazar

Çingit

Kocabaş

Lamgo

8-1848 yılında Orta cami civarında yapılmış olan Tatoğlu Abdülkerim Efendi Kütüphanesi,

9-Altıkulaç Medresesi ve Kütüphanesi: 1863 yılında Altıkulaçzade Ahmet efendi tarafından yaptırılmıştır.

10- Mataracızade Mustafa Efendi Çeşmesi: 1886 yılında yapılmıştır. Kitabesi Rize müzesindedir.

11- Medreseler: Ülke genelinde yapılan şehircilik çalışmaları milli tarihimizi alıp götürmüştür. Milli tarih şuurundan yoksun idarecilerimiz ülkenin tapu senedi niteliğinde olan eserlerimizi yok etmiştir.

îl dahilinde sayıları 30’u bulan medreselerden sadece Çukurluhoca köyündeki medrese günümüze kadar gelebilmiştir. Günümüze kadar ulaşamayan ancak yazılı kaynaklarda varlığı belli olanlar şunlardır. Rize Hamam deresi üzerinde,Kazdal camii civarında ve Piri çelebi mahallesindeki medreselerdir.

12- Çayeli Çukurluhoca Medresesi: 1875 sonrası yapılmış olup,günümüze kadar varlığını sürdürmektedir.

13- Kalkandere Medresesi: 1877 yılında yapılmış olup, kitabesi Kalkandere merkez camiinde muhafaza edilmektedir. Bu medreselerin toplam sayılarının 30 civarında olduğu tahmin edilmektedir.

14- Evler: 19. Yüzyıldan kalma olup günümüze kadar gelebilen sivil mimari örneklerinden olan evler genellikle Rize’nin iç bölgelerinde bulunmaktadır.

Bir kısmı halen kullanılmakta olup, bir kısmı da kendi haline terkedilmiştir. Bunlar çoğunlukla tek ve çift katlıdırlar. Malzeme olarak kesme taş, kırma taş ve ahşap malzeme kullanılmıştır.

Bir kısmı tümüyle ahşap yada taştır. Bir kısmı ise hartoma tabir edilen ahşap-taş karışımından yapılmıştır. Fındıklı ilçemizde 1850′ lı yıllarda yapılmış bulunan Hurşit bey evi ile, Çağlayan Mustafa Hacaloğlu evi bu yüzyıl sivil mimari örneklerindendir.

15- 19. yüzyıl ikinci yarısında yapılmış olan camileri şöyle sıralıyabiliriz.

1-1869

Ardeşen Ekşioğlu Camii

2-1886

” Pirinçlik camii

3-1887

” Işıklı camii

4-1891

Şenyuva camii

5-1862

Güneysu Kıbledağı Ahşap Camii

6-1884

Hemsin Yeniköy Camii

7-1853

İkizdere Şimşirli Camii

8-1887

İkizdere Güneyce Hacı Şeyh camii

9-1875

İkizdere camii

10-1871

Fındıklı Meyvalı camii

11-1899

İkizdere Çimil Başköy camii

16- 1887 Yeni hükümet konağı ve iskele yapıldı.

17-1887 Mapushane yapıldı.

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.