15. Yüzyılda Rize Kazasında Ekonomik Durum

25.11.2018
550
15. Yüzyılda Rize Kazasında Ekonomik Durum

Halk geçimini genelde balıkçılık,hayvancılık ve tarım yaparak sağlıyordu.Üzüm bağlıklarına Rize’nin her yanında rastlamak mümkündü. Şıra üretiminin yanında vadiler ve yaylalar kesiminde arıcılık yaygındı.

Deli bal olarak tanımlanan kestane balı meşhurdu. Sebze,meyve, fasulye (lobya),turunçgiller,ceviz, fındık ana ürünlerdi. Ekilen kendirden yapılan keten bezi, Rusya,Anadolu,Arabistan ve Rumeli’de satılırdı. Fetihten sonra Rize kazasında, vergi gelirlerinin 12 059 akça,Rize kalesinin gelirleri 39 580 akça idi. Bir değirmenden 25 akça vergi almıyordu. Su ile çalışan ve ırmak boylarına kurulan bu değirmenlerden Rize kazasında 159 tane vardı. Kayıklar için makara üretimi yapılmaktaydı.

1486 yılında Rize şehrinde bâc ve dalyan vergi geliri 5000 akçaya mukata’ aya verilmiştir. Yine aynı yılda Atina kazasının iskele gelirinin bir kısmı mukata’aya (yılda 600 akça), bir kısmı da âdet-i iskele olarak (400 akça) kaydedilmiş olup bunun toplamı 1000 akça idi.

15. Yüzyılda Trabzon sancağında “öşr-i asel” ve “resm-i kovan” adıyla arıcılıkla ilgili vergi alındığı tahrir kayıtlarında görülmektedir. 1486′ da sancak genelinde an kovanlarından alman vergi 16.976 akça idi.

Trabzon Sancağına Bağlı Kazalarda 1486 Yılı İtibariyle Kendirden Alınan Öşrün Nakdi Karşılığı ve Sancak Toplamına Oranları

Kazalar Akça %
Trabzon 24.289 46.21
Of 7.674 14.60
Rize 15.801 30.06
Atina 1.888 3.59
Arhavi 2.760 5.25
Torul 90 0.17
Çepni
Kürtün 50 0.09
TOPLAM 52.552 100

1486 Yılı İtibariyle Rize Kazasında Yaşayan Halkın (Dirlik Sahipleri Dışında) Görev ve Unvanları

Görev ve Unvanlar Müslüman Hıristiyan
Papa 5 % 0.07
Papaz 7 %0.10
Ehl-i Sünnet Cemaatından
Kapudan
Meremmetçi
Zindancı
Müsellem 2 % 2.5 46 % 0.71
Yamak 2 % 2.5 58 % 0.89
Avarız ve Tekâlif-iÖrfıyeden Muaf Olanlar
Görevli veUnvan Sahiplerinin Toplamı 4 %5 116 % 1.79
NÜFUS TOPLAMI 80 % 100 6460 % 100

1486 Tarihi İtibariyle Atina Kazasında Yaşayan Halkın (Dirlik Sahipleri Dışında) Görev ve Unvanları

Görev ve Unvanlar Müslüman Hıristiyan
Papa
Papaz 1 % 0.03
Kapucu 1 % 1.61
Müsellem 4 % 6.45 38 % 1.49
Yamak 5 % 8.06 35 % 1.37
Derbendci
Hizmetkâr
Hatip
Müezzin
Mevlânâ
Görevli veUnvan Sahiplerinin Toplamı 10 % 16.12 74 % 2.90
NÜFUS TOPLAMI 62 % 100 2550 % 100

1486 Tarihi İtibariyle Arhavi Kazasında Yaşayan Halkın (Dirlik Sahipleri Dışında) Görev ve Unvanları

Görev ve Unvanlar Müslüman Hıristiyan
Papa 2 % 0.13
Haraç ve İspençden Muaf
Müsellem 30 % 2.05
Yamak 35 % 2.40
Hizmetkâr 1 % 5.55
Görevli ve Unvan Sahipleri. Toplamı 1 % 5.55 77 % 5.28
NÜFUS TOPLAMI 18 % 100 1458 % 100

 

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.