İbni Haldun Abdurrahman Nedir

İbni Haldun Abdurrahman (1332-1406), Arap tarihçisi ve düşünürü. Tunus’ta dünyaya geldi ve orada Zeytuniye Medresesi’n-de okudu. Kelam, fıkıh, mantık, biyoloji ve felsefe alanında kendinden önceki bilginlerin eserlerini inceleyip öğrendi.

Gençliğinde çok dolaştı, Tunus, Fas, Endülüs gibi ülkelerde sultanların saraylarında resmi görevlerde bulundu. Mukaddeme adlı ünlü eserini 1375’te Cezayir sahrasında hapse atıldığında yazdı. 1382’de Kahire’ye yerleşerek, müderrislik, diplomatlık, kadılık yaptı ve 1406’da öldü. Ölmeden önce anılarını da yazdı. (1395).

Ibdi Haldun, Mukaddeme adi: eserinde tarih olaylarının kökenlerini ve nedenlerini araştırmak gerektiğini, devletlerin yükselme, duraklama ve tutkularında değil, bunların çökme nedenlerini yalnız bireylerin tutkularında değil, bunların temelinde yatan toplumsal olgularda aramak gerektiğini öne sürmüş, böylelikle tarihe sosyolojik bir anlayış getirmiştir.

Ayrıca tarih olaylarında coğrafi koşulların da (su, toprak, besin) göz önünde bulundurulması gerektiğini belirterek ekonomik etmenlere önem vermiştir. Bundan başka emeğe ve işe verdiği önemle de ileri görüşlü bir bilgin olduğunu göstermiştir.