Herodotos Nedir

Herodotos Tarihi Eskiçağ Yunan tarihçisi. MÖ 484-426 yılları arasında yaşadığı ve Bodrum’da (Halikarnasos} doğduğu kabul edilir. Anadolu’yu istila eden Persler’in ve zorba kralların ezgisinden kaçan ailesi Samos’a (Sisam) göçtü. Herodotos bu adada yetişti. Sonradan Atina’ya gidip bilgisini artırdı. Orada Perikles ve Sofokles gibi dönemin bilgeleriyle dostluk kurdu.

Asya, Afrika ve Avrupa anakaralarında birçok ülkeyi dolaştı, iran’a, Sus’a, Aşağı Nil’e, Libya’ya, Makedonya’ya, Karadeniz’e, Kimmer Boğazına, Güney italya’ya gitti. Herodotos Anadolu krallıklarını, Pers imparatorluğunun kuruluşunu, Anadolu ve Yunanistan’ın Perslerce istilasını, halkın buna direnişini, Med Savaşları’m vb. önemli tarihsel olayları 9 bölümlük ünlü yapıtı Historiai’de (Tarih) anlattı.

Bilinen en eski tarih kitabı olan bu eser Herodots’un Tarihin Babası diye anılmasına neden oldu. Gezileri sırasındaki gözlemlerini, dinlediği öyküleri, zamanına ve öncesine ait edebiyat eserleri ile yazılı kaynakları, hatta Yunan Mısır ve Ön Asya söylencelerini malzeme olarak kullandı. Yer yer yalın bir konuşma dili ile gezi notu ya da anıyı; kimi bölümlerde ise mitolojik öğelerle bezenmiş bir masalı andıran bu kitabm bilimsel niteliği uzun tartışmalara yol açtı.

Günümüzde bile yaygın biçimde okunmasma ve eski Yu-nan’daki siyasal, kültürel yaşamı sergilemesine karşın, Historiai’de bilimsel ve yapısal bir bütünlük ya da tutarlılık yoktur. Ekonomik, politik, sosyolojik ve stratejik olaylar ile söylenceler yer değiştirmektedir. Ancak Herodotos, toplumsal yaşayışı ve tarihsel kişilikleri betimlemede büyük ustalık gösterir.

Kitabın bazı bölümlerine bir dram, bazılarına ise destan havası verir. Herodotos’un önce İran tarihleriyle ilgili bir kitap yazmayı düşündüğü, Pers-Yunan savaşlarından sonra bu tasarısını değiştirdiği anlaşılmaktadır. Sonuçta ortaya Yunan dünyasından yola çıkarak (Yunanistan ile Küçük Asya’daki site devletler, töreler, siyasal sistem, ilişkiler…) ile MÖ V. yy dünyasını anlatan bir eser çıktı. Türkçe’ye da Herodot Tarihi adıyla çevrildi.