Abaza Mehmet paşa Nedir
ABAZA MEHMET PAŞA, Celâli olarak ayaklanan bir Osmanlı veziridir (ÖL 1634). Ayaklanan Canbulatoğlu Ali Paşanın ‘hazinedarı oldu. Genç ve cesurdu. Kuyucu Murat Paşanın Canbulat-oğlu ile yaptığı savaşta tutsak edildi. Yeniçeri Ağası Halil Ağanın ricası üzerine Kuyucu Murat Pa&a tarafından bağışlandı. Halil Ağanın yarana girdi. Halil Paşa, büyükvezir olunca onu Ma-raş beylerbeyliğine atadı, II. Osman’ın Hotin seferinde bulundu. Yeniçerilerin düzensiz durumunu yakından gördü. Dönüşte Erzurum valisi oldu.
Abaza Mehmet Paşa, koruyucu olarak görev yapan Yeniçerileri Erzurum’dan çıkardı. İstanbul’a giden yeniçerilerin şikâyeti üzerine Sivas beylerbeyliğine verildiği kendisine bildirildi. Abaza Mehmet Paşa, yeni görevi kabul etmedi. II. Osman’ın öldürülmesi üzerine ayaklandı. Şebinkarahisar’ı aldı. Sivas ve Ankara üzerine yürüdü. Ele geçirdiği yeniçeri, topçu ve cebecileri öldürdü. Amacının II. Osman’ın öcünü almak olduğunu açıkladı. Çevredeki beylerin Dır bölümü ona katildi. Abaza Mehmet Paşa, Ankara’yı kuşattı ise de alamadı. Ktş utıak üzere Niğde’ye çekildi. Ordu ile sefere çıkan büyükvezir Çerkez Mehmet Paşa, Abaza Mehmet Paşanın kuvvetlerini Kayseri yakınlarında yenilgiye uğrattı. Abaza Mehmet Paşa, kaçarak kurtuldu. Affedilmesi İçin bü-yükvezire başvurdu. Kış yaklaşmış olduğundan Erzurum kalesin;- 2000 yeniçeri konulmak koşuluyla bağışlandı; yeniden Erzurum valisi oldu (1624).
Abaza Mehmet Paşa, bir süre sonra gönderdiği adamlarıyla çevredeki halkın malını almaya ve yeniçerileri öldürmeye başiad) Böylece ikinci kez ayaklanmış oluyordu. Üzerine Hüseyin Paşa komutasında kuvvet gönderildi. Abaza Melinit Paşa. bir baskın yaparak Hüseyin Paşayı öldürdü. Tutsak ettiği öteki paşaları ve yeniçeri subaylarını dört parça ederek Erzurum’da astırdı. Bu sırada iranlılarla yapılan savaşlar, ayaklanmanın bastırılmasını güçleştiriyordu, Büyükvezir Halil Paşa Erzurum’ukuşattıysa da alamadı (1627).
Büyükve-zirliğe getirilen Hüsrev Paşa, orduda disiplini sağladıktan sonra Erzurum üzerine sefere çıktı ve şehri kuşattı. Güç durumda kaıan Abaza Mehmet Paşa, teslim olmak zorunda kaldı. Büyükve-zirle birlikte İstanbul’a geldi. IV. Murat, kendisini bağışlayarak Bosna valiliğine atadı. Venedik sınırında çıkan olaylar nedeniyle İstanbul’daki Venedik elçisi kendisinden yakındı. Bunun üzerine Belgrad’da oturması uygun görüldü. Sonra Vidm, Sırbistan ve özi’de muhafız olarak bulundu. Kamaniçe kalesi önünde Lehlerle savaştı. Daha sonra İstanbul’a çağrıldı. IV. Murat’ın yakınları arasına girdi. Yeniden ayaklanmasından kuşku edilmeye başlandı Rumlarla Ermeniler arasında çıkan anlaşmazlıkta, Ermenilerden para alması nedeniyle başı kesildi.