Ermeniler ve Kökeni Nedir

Ermeniler çoğunluğu Kafkasya’nın güneyinde yaşayan Nor-dik ve Alpin ırkları karışımı bir halk topluluğu. Eskiden Anadolu’da ve Balkanlar’da da Ermeni çoktu. Birinci Dünya Savaşı’n-dan sonra Anadolu Ermenileri dünyanın her yanma dağıldılar, çoğu da Lübnan’a gitti. Günümüzde, Sovyet Ermenistanı dışında, iran’da, istanbul’da ve Lübnan’da geniş Ermeni toplulukları vardır.

Ermeni adı, iranlıların onlara verdiği bir addır. Ermeniler kendilerine Hayik, ülkelerine de Hay astan derler. Genellikle kabul edilen varsayıma göre Ermeniler, lö 7. yüzyılda Urartu’nun yerli halkı ile batıdan gelen Hint-Avrupa kökenli bir halkın birleşmesi, kaynaşması, sonucunda oluşmuştur. Ermenistan adı Herodot Tarihi’nde (lö 5. yüzyıl) geçtiği gibi, Iran imparatoru Dara’mn fetihlerini anlatan Behistun yazıtlarında da (lö 521) geçer.

Sıra ile Medlerin, Perslerin Se-levkosların egemenliğinde kalanErmeniler, lö 2. yüzyılda bağımsızlığa kavuştular. Ermeni kralı Tigrah zamanında (lö 95-55) geniş bir imparatorluk kur-dularsa da, çok geçmeden Roma egemenliğini kabullenmek zorunda kaldılar.

Hıristiyanlık 2. yüzyılda Ermeniler arasında yayılmaya başladı. 5. yüzyılda Ermeni alfabesinin düzenlenmesinden sonra Hıristiyan kutsal yazıları Ermeniceye çevrildi, Ortaçağda, S as aniler ile Bizanslılar arasında kalan Ermeni ülkesi ikiye bölündü. Büyük Ermenistan İranlıların elinde kaldı. Erzurum’un merkez (Theo-dosiopolis) olduğu diğer kesim-se Bizanslılarındı. Daha sonra Ermeni prens ve kralları Arapların egemenliğine (642) girerek onlara haraç vermeye başladılar. 11. yüzyılda bölgenin Türkleşmeye başlamasıyla, Ermeniler de Osmanlı egemenliği altına girdiler.

Bazıları da Iranlılar’ın egemenliğinde kaldı. 19. yüzyıla kadar Türklerle dayanışma içinde yaşayan Anadolu Ermenileri, İngilizlerin ve Rusların kışkırtmasıyla 20. yüzyılın başlarında Türklere başkaldırmaya başladılar. Doğuda karşılıklı olarak kıyımlar yapıldı. Osmanlı Devletî, Ermenileri uzak yerlere sürmek zorunda kaldı, çoğunluğu Arap ülkelerine gönderildi (Lübnan, Suriye) Kurtuluş Savaşı sırasında başlayan Ermeni-Türk savaşı ise, Türkiye’nin yengisiyle sonuçlandı. Yapılan Gümrü Antlaşması ile (1920), bugünkü Türkiye-Ermenistan sınırı çizildi. Türkiye’nin doğu kesimindeki Ermeniler, toplu olarak Ermenistan’a, Avrupa’ya, Amerika’ya gittiler.

Aradan yarım yüzyılı aşkın bir süre geçtikten sonra Ermeni sorunu yeniden canlandırılmak istendi. Hangi kaynaklardan kış-kırtıldığı kesinlikle bilinmeyen bazı Ermeni gizli örgütleri yurt dışındaki Türk diplomatlarını öldürmeye başladılar. Roma, Paris, Viyana elçilerini kurşun-ladılar, daha birçok diplomatlarımızı öldürdüler.