Diş ve Yapısı Nedir

Diş ağızda alt ve üst damaklarda bulunan ve besinleri parçalamaya, çiğnemeye yarayan oluşumlar. Normalde, yetişkin bir insanda, her çenede 16’şar olmak üzere 32 diş vardır. Çenenin her iki yanında da 2 kesici, 1 köpek, 2 küçük azı ve 3 azı dişi biçiminde sıralanır.

Köpekpişleri ile parçalanan besinler azıdişlerle öğütülür. Dişin üstü mine denilen ve kalsiyum fosfat, magnezyum fosfat, kalsiyum karbonat ve kalsiyum florürden oluşan bir katmanla kaplıdır. Daha yumuşak olan ve dentin denilen iç kısım da aynı maddelerden oluşur. Dentin içinde en içteki dişözü ile mine arasındaki bağlantıyı sağlayan kanallar bulunur.

Dişlerin kökü, tipine göre, tek (kesiciler, köpek ve birinci küçük azılarda), iki (ikinci küçük azılarda) ya da üç (üstçene azıdişleri) köklüdür. İnsanda önce bebekken sütdişleri çıkar, bunlar 20 adettir, 5. yaştan sonra dökülmeye ve yerini kalıcı dişlere bırakmaya başlar. Kalıcı dişler 20 yaş dişlerinin de çıkmasıyla tamamlanır. Dişlerin en önemli hastalığı çürümedir. Aşırı şekerli maddeler ve yumuşak besinler diş çürüklerine yol açar. Diş ağrısı, ağız kokusu gibi belirtiler çürük diş olduğunu gösterir.

Diş ağrısını gidermek için ağzı bikarbonat dö sud gibi bir sıvı ile çalkalamalı, aspirin içmeli ve dişte çukur varsa bu çukura yonca yaprağı yağına batırılmış pamuk yerleştirilmeli, ilk fırsatta dişçiye gitmelidir. Jinjivit denilen dişeti yangılanması ise dişetleri kızarması, şişlik ve fırçalama ile kanama belirtileri verir. Bunun için de hekime başvurulmalıdır.

Diş bakımı, her yemekten sonra fırçalanarak dişlerin temiz tutulması ile sağlanır. Dişlerin başka vücut hastalıkları ile olan ilişkisi tartışmalı bir konudur.