Charles Andre Joseph Marie De Gaulle Nedir
Charles Andre Joseph Marie De Gaulle (1890)-1970), Fransız general ve siyaset adamı. Lille’de doğdu. Saint-Cyr Askeri Akademisi’ne girdi. 1913’te Albay Petain’m komutasındaki 33. Piyade Alayı’na katıldı. I. Dünya Savaşı’na teğmen olarak girdi. 1915’te yüzbaşılığa yükseldi. Verdun’da tutsak edildi ve savaşın kalan yıllarını hapiste geçirdi. Savaştan sonra Saint-Cyr ve Yüksek Harp Okulu’nda dersler veren De Gaulle 1925’te Mareşal Petain tarafından Yüksek Savaş Konseyi’ne çağrıldı. Petain’den büyük övgü gördü. Daha sonra işgal ordusu ile bir süre Almanya’da Trier’de bulundu.
Daha sonra da Ortadoğu’ya gitti. 1932’de Fransa’ya döndüğünde Milli Savunma Yüksek Konseyi’ne atandı. 1940 ilkbaharında Fransa Almanlarca işgal edilince, Reynaud başbakan oldu. Tuğgeneral rütbesine yükselen De Gaulle, Haziran 1940’da Savunma Bakan Yardım-cılığı’na getirildi, özel bir heyetin başında Londra’ya gönderildi. Bir ay sonra Reynaud’un yerine geçen Petain mütareke isteyince De Gaulle Londra’ya kaçtı ve 18 Haziran 1940’da Fransızlara direnmeleri için ünlü radyo çağrısında bulundu. Bu karşı çıkış Fransa’daki yeni Vichy hükümetince ölüm cezasına çarptırılmasına neden oldu. Bundan sonra De Gaulle öncülüğünde başlatılan Özgür Fransızlar Hareketi İngilizlerce tanındı. 1942’de Kuzey Afrika’nın İngiliz ve Amerikan birliklerince ele geçirilmesi üzerine Cezayir’de kurulan Fransız Milli
Kurtuluş Komitesi’nin başına De Gaulle getirildi. Bu arada, özellikle Almanların Sovyetler Birliği ile savaşa başlamasından sonra, Fransa’da direniş yoğunlaşmış, direnişi komünistler sürdürmeye başlamıştı. Fransa’dan Nazilerin kovulmasından sonra Vichy hükümetinin yerine De Gaulle’ün başkanlığında kurulan geçici hükümet aynı yılın ekim ayında tanındı. Ocak 1946’da De Gaulle ansızın başbakanlıktan istifa etti. Bu arada Fransız Milletinin Toplanması
(Rassemblement du peuple Fran-çais) adlı bir hareket başlatmaya çalıştıysa da başarılı olmadı. Daha önce başlayan Cezayir olaylarının 1958’li yıllarda artması Fransa’da yönetim değişikliğine yol açtı. De Gaulle yeniden ortaya çıktı ve başkanlık sistemini getiren bir anayasayla Beşinci Cumhuriyet kuruldu. De Gaulle Fransa’nın iç ve dış politikasını yeniden düzenlemeye girişti. Federal Almanya ile sıkı bir işbirliğine ve Avrupa’nın birleşmesi hareketine öncülük etti. Fransız sömürgelerini tasfiyeye girişti. ABD ve ingiltere’nin egemenliğindeki bir Atlantik Anlaşması’nın gerçekleşmemesi için ingiltere’nin Ortak Pazar’a girmesini engelledi, bağımsız bir nükleer kuvvet kurulmasını istedi ve NATO komutasındaki Fransız birliklerini geri çekti.
Asya ve Latin Amerika’da müttefiklerinden bağımsız olarak siyasal girişimlerde bulundu. Kuvvetli muhalefete karşın Aralık 1965’te yine başkanlığa seçildi. Ardından Fransızların kontrolünde olmayan NATO birlikleri dahil olmak üzere tüm askeri birliklerin Fransa’dan çıkmasını istedi. 1960’ların sonuna doğru De Gaulle rejimine karşı muhalefet arttı. 1968’deki öğrenci ve işçi olayları üzerine anayasada değişiklik yapılması istendi. De Gaulle bu değişiklik isteklerini 27 Nisan 1969’da halk oyuna sundu. Halk oylaması beklemediği bir biçimde aleyhine sonuçlanınca da istifa etti. De Gaulle’ün askerlik konusuna ilişkin yazıp yayımladığı eserleri de vardır.