Kadızade Rumi Nedir

Çeşitli önemli kitaplar hakkında "şerh"
adı verilen yorumlar yazmış ve bu konuda ünlenmiştir. Bunlardan bir tanesi Osmanlı
Medreselerinde okutulan el-Harezmi’nin Mülahhas fi’l-hey’e adlı astronomi kitabına yazdığı
şerhdir. İkinci olarak da Şemseddin-i Semerkandi’nin geometri ve üçgenlerin niteliklerine dair
kaleme aldığı Eşkalü’t-te’sis’i şerh etmiştir. Bir de Muhtasar fi’l-hisab adında bir Arapça eseri
vardır ki, birinci kısım aritmetik, ikinci kısım cebir ve denklemler, üçüncü kısım ise
ölçmelerden ibarettir.

Kadızade’nin en önemli eseri ise, Gıyaseddin Cemşid’in Risale fi’istihraci’l-ceyb-i derece
vahide eseri için yazdığı şerhdir. Sadece kitap hakkındaki yorumlarını belirtmesine rağmen
Kadızade burada bir derecelik yay sinüs hesabı usulünü yazardan daha iyi ve daha basit bir
şekilde açıklamıştır. Kadızade’den zamanın en ciddi ve gerçek astronomu olarak bahsedilir.
Tüm bu sebeplerden dolayı Kadızade’yi Osmanlı Türklerinin birinci gerçek astronomu ve
matematikçisi olarak kabul edebiliriz.