Botanik Nedir

Botanik bitki bilimi. Botanikle ilgili ilk bilgiler çok eski zamanlarda, insanların sağlık nedenleriyle bitkilerle ilgilenmesiyle başladı. Aristoteles ve öğrencisi Theophrastos’un bu alandaki gözlemleri değer taşır, ilk bilimsel veriler. Yunanlı tıp bilgini Dioskurudes’in (MS 50) Akdeniz ülkelerinde yetişen 600 dolayında bitkiye ilişkin açıklamalarıyla oluştu. XVI. yy.’dan sonra Botanik Babaları diye adlandırılan O, Brunfels, M. Bock. L. Fuchs, K. Bauhin, bitkileri bir sistem altında sıralamaya başlayarak onlara ilk adlarını verdiler, isveçli Cari Linne bitki sınıflandırılmasını başlatan ilk botanikçidir. Onu, doğal sınıflandırılmasıyla Jussieu izler. Bir çok bilim adamının sistematik konusunda yaptıkları çalışmalarla botanik gerçek bir bilim dalı konumuna geldi.

Günümüzde botanik belli-başlı şu uzmanlık alanlarından oluşur: 

1 – Bitki morfolojisi: Bitkilerin yapı ve biçimini, bitki gruplarını yapısal ilişkilerini karşılaştırmalı olarak inceleyerek, yapılış yasalarını, değişimlerini araştırır. Morfolojinin bir dalı olan bitki anatomisi’nde, bitki gövdesinin görülebilen ve mikroskopik yapılarıyla ilgilenir. Bitki hüct-relerin yapısı ve fizyolojisiyle ilgilenen bitki sitolojisi’nin bir alt dalı soyaçekim ve türlerin tarihçelerini inceler. Bir başka dalı da çevresinden yalıtılmış olan hücre ya da hücre gruplarının; yapı, başkalaşma ve işlevlerini konu alır.

2 – Bitkifızloyojisi : Bitkilerin beslenme, büyüme gibi canlılık olaylarını inceler. Bu olayları sağlayan mekanizmaları bilinen fiziksel ve kimyasal yasalarla yorumlar.

3 – Bitki ekolojisi: Bitkilerin yararlı ve zararlı özelliklerini bu özelliklerinin nedenlerini inceler. Ekolojinin bitki türlerinin karşılıklı ilişkilerini inceleyen dalına kimi zaman bitki sosyolojisi de denmektedir.

4 – Bitki coğrafyası:  Bitkilerin yeryüzündeki yayılışım ve bu yayılışının nedenlerini konu alıp inceler. Dünya üzerindeki bitki örtüsünü inceleyen dalına betim-lemeli coğrafya; jeolojik, evrim ve göç tarihi yönünden bitki dağılımını inceleyen dalına da tarihsel ve analitik coğrafya denir.

5 – Paleobotanik: Eski devirlerde yaşamış olan, ancak bugün yeryüzünde görülmeyen bitkilerin kalıntıları konusunda araştırmalar yapar.

6 – sistematik botanik: Bitkilerin hem köklerini ve ilişkilerini araştırır,1 hem de adlandırılmasına ve sınıflandırılmasına çalışır. Botanik biliminin, akraba bitkiler arasında soydan devralınan benzerlik ve ayrılıklar yaratan öğelere ağırlık vererek inceleyen bitki genetiği; bitki hastalıklarına yol açan bitki, hayvan ve başka çevre etmenlerini inceleyerek salgıları önleme yöntemleri getirmeyi amaçlayan bitki patolojisi gibi daha bir çok dalı vardır.