Sıcak hava balonu Nedir

Sıcak hava balonu: Sıcak hava balonlarının bulunuşunun, bir anlamda bir rastlantıya dayandığı söylenebilir. Günümüzden ikiyüz yıl kadar önce, kurusun diye ateşin yanma bırakılan bir gömleğin, içine dolan sıcak havanın etkisiyle şişmeye başlamasını gözleyen Joseph Mont- golfier, bu olaydan yola çıkarak ilk uçan balonu tasarladı. Kardeşi Etienne ile ipekten küçük bir balon yaptı.

Balonun dibinde bir delik vardı. Deliğin altında yakılan ateş, balonun içindeki havanın ısınmasını sağlıyordu. Deney başarılı oldu. Sıcak hava ve dumanla dolu olan balon evlerin çatılarının arasından hızla yükseldi. Bu deneyden sonra, Fransa’nın Annoay kasabasında kâğıtçılıkla uğraşan Etienne ve Joseph Montgolfier kardeşler 5 Haziran 1783’de ilk balonu uçurdular.

Kasabanın pazar yerine yerleştirilen Montgolfier kardeşlerin balonu 10 metre çapında, içi kâğıt astarlı ketenden yapılmış bir küre biçimindeydi. Hacmiyse yaklaşık olarak 800 metreküp kadardı. Balonu ağız bölümünün hemen altında saman ve paçavralar yakılmış, içi kısa sürede sıcak hava ve dumanla dolan balon 1800 metreye kadar yükselmişti. Balonda eşya ya da yolcu yoktu.

Bunu izleyen uçuş denemesi Versailles sarayında, XIV. Louis, MarieAntoinette, soylular ve Fransız Akademisi üyelerinin önünde gerçekleştirildi. 19 Eylül günü yapılan uçuş denemesinde, 16 metre çapındaki balonun altına, bu kez büyük bir sepet bağlanmıştı. Sepetin içinde, koyun, ördek ve bir horoz vardı. Bu uçuş da başarıyla sonuçlandı. Balon Versailles sarayının biraz uzağındaki Vaucresson ormanına indi. Balon yere indiğinde sepetin içindeki hayvanların canlı oldukları görüldü. Bu olay, kimi Akademi üyelerinin görüşlerinin tersine yükseklerde de soluk alınabilindiğini kanıtlıyordu.

îlk insanlı uçuşlar:

Bu denemeden iki ay sonra, 21 Kasım tarihinde sıra insanlı uçuş denemesine geldi. Kral balona iki idam mahkûmunun bindirilmesini düşünmüştü. Ama şövalye Pilatre de Rosier, gökyüzüne çıkan ilk insanlar olma onurunun, iki idam mahkûmuna verilmesine karşı çıktı. Böylece, Mouette şatosu önünden havalanan, üstü Fransız bayrak ve armalarıyla süslü balonla ilk insanlı uçuş denemesini gerçekleştirenler Pilatre de Rosier ile Marki Laurent d’Arlandes adında bir subay oldu. Balon Seine ırmağını geçerek bugün Place d’ltalie diye adlandırılan alanın yakınlarına indi. Bu tarihsel gezi yirmibeş dakika sürmüş ve dokuz kilometre yol alınmıştı.

25 Şubat 1784’te ise Milano yakınlarında, Paolo Adreani ile, Carlo ve Agostino Gerli kardeşler bir başka uçuş gerçekleştirdiler.

Uçuş ekibinde bir kadının da yer aldığı ilk balon ise, 1784 yılının 4 Haziranında, havacı Felu- rant yönetiminde Lyon(Fransa) yakınlarından havalandı. Kadın uçucunun adı Thible idi. Yine aynı yıl içinde, Viyanalı Johannes Stuvert balonların yönlendirilmesi sorununu ortaya attı. Stuvert güçlü bir yelkenle donatmış olduğu balonuyla 7 Temmuz günü bir deneme yapmış, ancak deneme başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Balonlu uçan ilk insan olma onurunu kazanan Pilatre, hava kazasında ölen ilk insan da oldu. Paris’den Londra’ya dek uçmayı gerçekleştirecek oldukça karmaşık bir araç tasarlamıştı. Sıcak hava sistemli balonun üstünde, içinde hidrojen gazı olan ikinci bir balon bulunuyordu. Bu çok tehlikeli bir deneydi. Çünkü hidrojen yanıcı bir gazdı. Nitekim alttaki balonu ısıtan ateş birden bütün balonu sardı ve Pilatre de Rosier ve balonda bulunan arkadaşı Pier Angelo

Romain alevler içindeki balondan kurtulmayı başaramadılar.

Sıcak hava balonlarına dönüş: Pilatre de Rosier’in başarısızlıkla sonuçlanan denemesinden sonra sıcak hava balonları yeniden önem kazandı. Sıcak hava balonlarında balonun içindeki hava, sepete bağlanmış olan bir ısıtıcıyla ısıtılır. Bu ısıtıcılarda propan gazı kullanılır. Ateşin gücünün azaltılıp çoğaltılması, balonun alçalıp yükselmesini düzenler. Günümüzde, Amerika’da Queensburry ovasında yılda bir kez sıcak hava balonları gösterisi düzenlenir. Gösteriye çok sayıda, canlı renklerle süslenmiş balonlar katılır. Bu tür uçuşlara ilgi duyanlar Avrupa’da da vardır. 1979 yılında, Dany Marel, Gerard Persod, JeanLouis Hequi- net ve Massimo Chatenou adlarında dört Fransız balonla beşbin metre yüksekliğe çıkıp, MontBlanc tepesini aşarak italya topraklarına inmeyi başarmışlardır.