Guatemala Nedir

GUATEMALA, Orta Amerika’da devlet. Yüzölçümü 108.889 km2, nüfusu 7.300.000, başkenti Guatemala‘dır. Meksika’nın güneyinde bulunan Guatemala‘da güneydeki Pasifik kıyı ovası (Boca Costa) ile kuzeydeki büyük Pe- ten Ovası arasında dağlık bir bölge uzanır. Üzerlerinde büyük volkanlar bulunan iki paralel sıradağ aradaki yüksek yaylaları sınırlar, iklim yükseltiye bağlı olarak değişir.

Sık ormanla kaplı kıyılarda görülen nemli tropikal iklim dağlara doğru yükseldikçe ılımanlaşır. Yarısı Kızıldereli olan nüfusun çoğu Boca Costa’da ve özellikle yüksek yaylalarda oturur. Buna karşılık Pcten Ovası’nda hemen hemen hiç insan yoktur. Nüfusun çoğunluğu köylerde yaşar ve tarımla geçinir. Küçük çiftçi işletmelerinde çeşitli yiyecek^ ürünleri (mısır, fasulye) yetiştirilir.

Sömürge döneminden kalan büyük tarım işletmelerinde ise, ülkenin başlıca dışsatım malları olan kahve, şekerkamışı ve muz üretilir. Ülkenin hidroelektrik potansiyeli yeni yeni işletmeye başlanmıştır. Sanayi yalnız Guatemala‘da toplanmış olmakla birlikte gelişmemiştir. Ekonomi temelde üretimi denetleyen Birleşik Amerika’ya bağlıdır. 1976’da ülkeyi sarsan, 24 bin kişinin ölümüne ve 1 milyon kişinin evsiz kalmasına yol açan deprem ülke ekonomisi için de büyük bir yıkım olmuştur. Ülkenin zengin tarım kaynakları (kahve) büyük toprak sahipleri ile bir avuç yabancının elindedir. Bu yü/.den son otuz yıldan beri girişilen her türlü reform hareketi engellenmiştir.

Maya uygarlığının miraşçısı olan Guatemala, 16. yüzyılda ispanyol istilasına uğradı. 1822’de Meksika’ya bağlandı, 1839’da bağımsızlığa kavuştu. 20. yüzyılda kadar liberallerin yönetiminde yaşayan ülkede kahve üretimine bağlı olarak sağlanan ekonomik gelişme, yabancıların (Almanlar ve özellikle Amerikalılar) ülkede güçlenmesine ve otoriter rejimlerin başa gelmelerine yol açtı. 1960’dan beri ilericilerle tutucular sürekli çatışma halindedir ve ülke yönetimi askerlerin denitiminde bulunmaktadır.