Maksim Gorki Nedir
Maksim Gorki (1868-1930, SSCB’li yazar. Asıl adı Aleksey Maksimoviç Peşkov’dir. Kitaplarında acı anlamına gelen Gorki soyadını kullandı. Bir emekçi ailesinin çocuğuydu. Beş yaşında babasını yitirdi. Sekiz yaşında çalışmaya başlayarak on beş yıl boyunca çeşitli işlerde ve zor koşullarda çalışarak Rusya’nın doğu ve güney bölgelerini dolaştı. Okumayı yaşlı bir kaptandan, yazmayı yanında çalıştığı bir avukattan öğrendi.
1890’larm başında Tiflis’de bulunduğu yıllarda yazmaya başladı. Makar Cudra adlı ilk öyküsü bir Tiflis gazetesinde yayımlandı. 1895′-den sonra ise yazar olarak ünü yaygınlaştı. Kendi hayatından kaynaklanan öykülerinde çizdiği son derece canlı tiplerin yanısıra Rusya’nın toplumsal açmazlarını sergiledi. Yüzyılın sonunda roman ve oyun da yazmaya başladı. Çelıov ve Tolstoy ile dost oldu. 1899-1906 yılları arasında Petersburg’da yaşadı. Marksçı düşünceleri benimseyerek Rus Sosyal-Demokrat işçi Partisine üye oldu.
1902’de Rus imparatorluk Bilimler Akademisi üyesi seçildi. Ancak siyasal nedenlerle üyeliği geri alındı. 1905 Devrimine katıldığı için tutuklandı. özellikle uluslararası tepkiler nedeniyle kısa sürede serbest bırakıldı. 1906’dan 1913’e kadar yurtdışında sürgün olarak yaşadı. ABD, isveç, Almanya ve Fransa’yı gezdikten sonra italya’nın Capri Adasına yerleşti. I. Dünya Savaşına karşı çıktı. 1917 Şubat Devriminden sonra kurulan Kerenski hükümetinde Güzel Sanatlar Bakanı oldu. Ekim Devrimi’nden sonra Mirovaya Litera-lura adlı bir kültür kurumu oluşturdu. 1921’de yurt dışına çıktı. Almanya ve italya’da tedavi gördü. 1928’de ülkesine geri döndü. 60. yaşgünii büyük törenlerle kutlandı.
1932’de Sovyet Yazarlar Birliğinin kuruluşunda bulundu ve ilk başkanı seçildi. Eserlerinde Rus toplumunun çarlıktan sosyalizme geçiş sürecindeki karmaşık dönemi gerçekçi bir tavırla yansıtan Gorki çeşitli türlerde toplam 1 250 ürün verdi, ölümünden sonra doğduğu kente adı verildi. Başlıca eserleri: Roman: Foma Gordeyev (1899); Ana (Mat, 1906); Çocukluğum (Detstvo, 1913); Ekmeğimi Kazanırken (V liyudyah, 1915); Benim Üniversitelerim (Moi Universiteliy, 1923). Oyun: Küçük Burjuvalar (Meshane, 1901); Ayak Takımı Arasında (Nadne, 1902); Yaz Konukları (Daçniki, 1905); Düşmanlar (Vragi, 1906). Anı; Çehov, Otrıvki iz Vospominaii (Çeho, Anılardan Yapraklar 1905); Tolstoy’dan Anılar (Vos-pominanya o Tolstom, 1919); Vladimir İliç Lenin (1924).